Bugün yazımızın içeriğinde çok sorulan sorulardan birisi olan Emekli Maaşı Kesinti Nedenleri, Maaş Kesintisi Sorgulama ile ilgili bilgilendirmeler gerçekleştireceğiz.

Emekli maaşı kesintisi; SGK tarafından vatandaşlara verilen maaşlarda bir usulsüzlük tespit edilmesi sonucu kesinti olmasına neden olur. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun belirlediği kriterlere göre çalışanlar çalışma günü, prim ödemeleri ve yaş şartını doldurmasıyla birlikte ödedikleri prim kadar maaş alırlar.

Emekli maaşı ödemeleri, belirli kriterlere bağlı olarak gerçekleştirilir. Bu kriterlere uymayan ve yasayla belli olan kurallara aykırı bir durumun tespit edilmesi halinde gerekli işlemler başlatılır ve alınan maaşa bloke ya da kesintiler oluşturulur. Emekli maaşı kesintisi sorgulama işlemlerini internet üzerinden de sorgulanabilmektedir.

Emekli Maaşı Neden Kesilir?

Emekli maaşı; belirtilen prim ödemelerini tam olarak tamamlayan ve prim borcu olmayan, emeklilik yaşını tamamlamış ve yasaların belirlemiş olduğu gün sayısını tamamlayan vatandaşlara Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından verilir. Vatandaş, SGK’nın belirlemiş olduğu şartları karşılayıp emekli olsa bile bazı durumlarda emekli maaşı kesilebilir ya da bloke edilebilir.

Emekli maaşının kesilmesine neden olan durumlar şu şekildedir:

Emekli Kişinin Borçlu Olma Hali;

• Vatandaşın icralık olması ve bu icralık borçlarının ödenmesi için emekli maaşı üzerinden taksitlendirme yapılarak tahsis edilebilir. Böyle bir durumda, vatandaşın icralık olmasına neden olan borcun bitimine kadar emekli maaşından belirlenen tutar miktarınca kesilme olur.

Hareketsiz Maaş;

• Emekli maaşları; Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından, vatandaşın emeklilik dilekçesinde belirtmiş olduğu banka hesabına aylık bazda yatırılır. Vatandaş hesabına yatan parayı 12 aylık bir süre içerisinde dokunmaz ve bu parayı çekmezse, 12 ay sonunda banka tarafından Sosyal Güvenlik Kurumu’na hesaba yatan emeklilik maaşı iade edilir. Hareketsiz maaş şeklinde adlandırılan bu uygulama kullanılmadığından dolayı iade edilmektedir.

Eksik Prim Günü Varlığı;

• Vatandaşın prim gün sayısı yani hizmet süresinin usüllere uygun olmayan ve sahte olmasının tespiti halinde emekli maaşı kesilir. Çünkü emekli maaşı bağlanırken prim gün sayısı hesaplanarak ödeme yapılır. Vatandaşın sigortalılık süreciyle ilgili şüpheli bir durumun söz konusu olması ve tespit edilmesi durumunda emekli maaş kesintiye uğrar. Bu gibi bir durum oluşursa; şüpheli sayılan hizmet günü düşülür, prim gün sayısı düşer. Bu durumda emeklilik hakkı kaybedilmiş olur ve maaşı da o yönlü kesilir.

Sosyal Güvenlik Kurumu, yukarıda bahse konu olan durumların tespiti veya farklı bir usulsüzlük tespiti sonrasında emekli maaşını dudurma yetkisine sahiptir. Uzun süredir devam eden bir uygulamadır. Doğru aylık bağlamayan, hata yapan, bu hata sonucu aylık bağlayan Sosyal Güvenlik Kurumu aradan seneler geçse bile böyle bir durumun tespitinde işlem başlatabilir.

Sadece emekli maaşı kesintiye uğramaz emekli sayıldığı günden tespit edilen güne kadarki yapılan tüm ödemelerinde iadesi talep edilir. Son yapılan düzenleme ile aylıkları durdurma ya da yeniden bağlama konusunda daha açık bir yönetmelik sunulur.

Emekli Maaşım Kesildi Ne Yapmalıyım?

Sosyal Güvenlik Kurumu’nun sunduğu 5.12.2017 tarihli Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği gereğince emekli maaşlarının hak edilişi kontrol edilir. Emekli maaş kesintisi olsa bile tekrar bağlanabilir. Kesilen emekli maaşları, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’ne bağlı olarak bağlanma durumları aşağıda belirtildiği gibidir.

Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin geçici 35. maddesinin birinci fıkrasına göre şöyledir.

• Bu maddenin kapsadığı süreç yürürlüğe girdiği tarihten önce Kanuna ya da ilgili sosyal güvenlik kanunlarına göre aylık bağlanmış kişilere yöneliktir. Tahsis talep ya da ölüm tarihi itibari ile ilgili kanunlarında öngörülen aylık bağlama koşullarından prim ödeme gün sayısı şartının sigortalıların kasıtlı ya da kusurlu davranışlarından kaynaklanmayan sebeple yerine gelmediği daha sonra tespit edilmesi ve eksik hizmet süreleri göz önünde bulundurulur.
• Kanuna ya da 3201 sayılı Kanuna göre borçlanılacak süresi olanlar buna dahildir. Borçlanma talep tarihinde Kanunun 82. maddesine göre tespit edilecek prime esas günlük kazanç alt sınırı üzerinden eksik hizmet süresi kadar borçlandırılması gerekir.
• Birinci fıkranın (a) bendi kapsamında borçlanılacak süresi olmayanlar ile borçlanılacak süreleriyle eksik hizmet süresini tamamlamayanlardan için durum şöyledir. Tahsis talep tarihi ile yersiz ödemenin tespit edildiği tarih arasında Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrası kapsamında sigortalılığı bulunanların eksik hizmet süresinin tamamlanacağı tarihe kadar hizmet verilmesi beklenir.
• Birinci fıkranın (a) ve (b) bendi kapsamında süresi olmayan kişiler için süreç şu şekilde işler. İsteğe bağlı 2925 sayılı Kanuna tabi, Kanunun ek 5. maddesi ile ek 9. maddesinin ikinci fıkrası kapsamında sigortalılıkları tahsis talep tarihi itibariyle aylığa hak kazanmaları nedeniyle sona erenlere, eksik hizmet süresinin tamamlanacağı tarihe kadar belirtilen kapsamdaki sigortalılıkları devam ettirilmek, suretiyle tamamlatılır.

Yukarıdaki sayılan maddeler dikkate alındığı zaman; emekli maaşı kesintisi oluşmuşsa ve bu durum vatandaşın kendi iradesiyle usulsüzlük yapmadığı bir durum olduğu tespit edilirse yönetmelik gereğince problem düzeltilir ve tekrar bir maaş bağlanır. Kişi, eksik günleri ile durdurulan aylığını tekrar bağlatabilir.

Maaşı Kesilen Emekli Prim Günlerini Nasıl Tamamlar?

Emekli maaşının kesilmesine sebep olan prim günlerinden kaynaklı bir durumda, vatandaş ilgili adımları tamamlayarak kesilen maaşını yeniden almaya devam edebilir. 6.11.2018 tarihli 2018/38 sayılı genelge kapsamında bu hallerde yapılması gerekenler açıklanır.

Yayınlanan genelge kapsamında emekliliği durdurulan sigortalının prim günlerini tamamlamak için yapması gerekenler şu şekildedir:

• Borçlanma yaparak
• Hizmet kazandırma seçenekleri ile eksik prim günleri tamamlanabilir.

6.11.2018 tarihli 2018/38 sayılı genelgede hesabınıza eklenen kısım borçlanma süresi dikkate alınırken, hizmet kazandırılan süreler ise gün ve kazanç olarak emeklilik hesabınıza eklenir.

Borçlanma ile hizmet kazandırma yapılması halinde, ortaya çıkan borçlanma tutarını veya hizmet kazandırma tutarını peşinen sigortalı ödeyebilir. Diğer bir yöntem ise yeniden bağlanan maaş kesilerek Sosyal Güvenlik Kurumu’nun tahsil etmesi olur.

Emekli Maaşı Kesintisi Nasıl Sorgulanır?

Sosyal Güvenlik Kurumu’nun vatandaşlara yaptığı emekli ödemeleri bazı durumlarda kesilebilmektedir. Emekli aylığı alan vatandaşların maaş kesintisiyle ilgili sorgulama yapabilmesi mümkündür.

Emekli maaşı sorgulama işlemleri için aşağıdaki yolları izleyebilirsiniz.

• 4A, 4B ya da 4c emeklileri sorgulama işlemleriyle ilgili e-devlet sistmeni kullanabilirler.
• E-devlet sisteminde bulunan Sosyal Güvenlik Kurumu sayfasına www.turkiye.gov.tr/sosyal-guvenlik-kurumu linki üzerinden giriş yapabilirsiniz.
• Giriş işlemleri sonrasında açılan menüde yer alan sigorta tipi seçilerek emekli olmuş kişi ilgili sorgulamaları yapabilir.

Sigorta tiplerine göre emekli kesintisi sorgulama linkleri şu şekildedir:

• 4A (SSK) hizmet dökümüne erişmek için  https://www.turkiye.gov.tr/4a-emekli-aylik-kesintileri linkinde bulunan menülerden işlem gerçekleştirilebilir.
• 4B (Bağ-Kur) hizmet dökümüne erişmek için   https://www.turkiye.gov.tr/4b-emekli-ayligi-kesintileri linkinde bulunan menülerden işlem gerçekleştirilebilir.
• 4C (Emekli Sandığı) hizmet dökümüne erişmek için https://www.turkiye.gov.tr/4c-emekli-aylik-kesintileri linkinde bulunan menülerden işlem gerçekleştirilebilir.

Size uygun olan link üzerinden giriş yaparak sorgu döküm sayfasından sorgulama işleminizi gerçekleştirebilirsiniz.

E devlet sayfasına giriş yapabilmeniz için T.C. kimlik numaranız ve e-devlet şifresine ihtiyaç vardır. Eğer e-devlet şifreniz yoksa PTT şubesine giderek veya mobil banka üzerinden e-devlet şifrenizi edinebilirsiniz.

Tüm işlemleri gerçekleştirdikten sonra, açılan sayfa üzerinde emekli maaşı kesintisi var ise kontrol edilerek kesilme nedenine göre istek talebinde bulunulabilir. Vatandaş, yeni emekli olmuş ise Sosyal Güvenlik Kurumu emeklilik hak ediş bilgileri yaklaşık 2 ay sonra e-devlet sistemine kaydedilir.

Emekli Maaşı Kesinti Nedenleri, Maaş Kesintisi Sorgulama yazımızın sonuna geldik. Sosyal Yardım kategorimizde bulunan diğer konulara ulaşmak için ilgili linke tıklayabilirsiniz.